Nieuw adviescollege kan ook adviseren over regeldruk door toezichthouders

EinteressHet nieuwe Adviescollege regeldruk moet ook kunnen adviseren over regeldruk die voortkomt uit beleidsregels en andere activiteiten van toezichthouders en inspecties. Dit staat in een motie die de Tweede Kamer deze week heeft aangenomen.
De motie motie-Ziengs c.s. constateert dat “bedrijven en burgers, naast regeldruk van regels opgesteld door de rijksoverheid, ook hinder ondervinden van beleidsregels opgesteld door toezichthouders, uitvoeringsorganisaties, inspecties en andere organen”. De opvolger van het Adviescollege toetsing administratieve lasten (Actal) moet de ruimte krijgen om ook deze regeldruk te toetsen, stelde eerste indiener Ziengs.

Minister Kamp vroeg Ziengs het woord “toetsen” te vervangen door “adviseren”. Ook wilde hij toevoegen voegen “in samenspraak met betreffende instanties”. Daarbij merkte hij ook op dat de taak geen afbreuk mag doen aan de kerntaak van het college.
De Tweede Kamer stemde op 20 april voor een aangepaste motie, waarin “te kunnen toetsen” – blijkbaar abusievelijk – is blijven staan:

“verzoekt de regering, het Adviescollege toetsing regeldruk de mogelijkheid te geven om in samenspraak met de betreffende instanties te adviseren over de regeldruk voortkomend uit de activiteiten van toezichthouders, uitvoeringsorganisaties, inspecties en andere organen, zoals beleidsregels, te kunnen toetsen”

Geïnteresseerd in toezicht en gezag? Op 17 mei start de seminarreeks Toezicht in Transitie. Meer informatie leest u hier.

Geen goed toezicht zonder gezag

Je kunt alleen goed toezicht houden als je gezag hebt. En je kunt alleen gezag krijgen als je goed toezicht houdt. De relatie tussen toezicht en gezag staat vanaf 17 mei centraal in “Toezicht in transitie”, dit jaar in de vorm van vier seminars over “Toezicht met gezag – Gezag met toezicht”.

Gezag is voor een toezichthouder niet vanzelfsprekend. Het moet worden opgebouwd. En het kan aangetast raken. 

Twijfel

Is gezag na te streven? Staatstoezicht op de Mijnen heeft zich voorgenomen om een “gezaghebbende” toezichthouder te zijn. Zou die ambitie ook in het jaarplan staan als het gezag buiten twijfel stond?

Effect

En wat is de relatie tussen gezag en effectiviteit? De minister van Economische Zaken noemt het opvallend dat de Autoriteit Consument en Markt in 2016 geen boetes heeft opgelegd in het kader van het concurrentietoezicht. 

“Voor een effectief toezicht acht ik het van belang dat overtredingen ook tot boetes kunnen leiden omdat daarvan een afschrikwekkend en preventief effect uitgaat. Dat in 2016 geen boetebesluiten op mededingingsbeleid zijn genomen is een uitzondering en behelst geen wijziging van haar toezichtstrategie, zo heeft de ACM mij bevestigd.”

Wordt het gezag van de ACM hiermee versterkt of verzwakt?

Meten

Is de mate van gezag vast te stellen? De Nederlandsche Bank laat elk kwartaal de eigen reputatie meten.  Het laatste jaarverslag meldt:

“In 2016 heeft DNB de hoogste reputatiescor gerealiseerd sinds deze meting in 2011 is gestart”

Heeft hiermee ook het gezag van DNB een voorlopig hoogtepunt bereikt? 

Invalshoeken

De reeks seminars “Toezicht in Transitie” kiest verschillende invalshoeken voor het gesprek over toezicht en gezag. Wanneer is toezicht legitiem? Wat zijn de juridische kaders? Hoe om te gaan met onzekerheid en risico’s? En wat is de relatie tussen gezag en gedrag?

Voor  meer informatie over de reeks van seminars: klik hier.

Paul van Dijk

Seminars over toezicht en gezag

Op 17 mei gaat de reeks seminars “Toezicht in Transitie 2017” van start: “Hoe houd je gezag met toezicht, hoe houd je toezicht met gezag?”

“Om naleving te stimuleren en gedrag te beïnvloeden, om risico’s te verminderen en werkelijk effectief te zijn, dient de toezichthouder gezag op te bouwen en uit te stralen.
Maar wat is gezag voor een moderne toezichthouder of inspectie? Wat zijn de de terminanten ervan en hoe kun je daar professioneel mee omgaan, juist in deze dynamische tijd?”

Meer informatie over de seminars staat hier. 

Beroepsvereniging Vide wil rol in publiek debat

Het bestuur van beroepsvereniging Vide wil zich mengen in het publieke debat over toezicht. Dit blijkt uit de meerjarenstrategie die op 24 januari wordt gepresenteerd aan de leden. “Toezicht, inspectie en evaluatie zij onmisbare publieke functies die soms een pleitbezorger nodig hebben.”

Het bestuur wijst op het bijzondere karakter van toezicht.

“Het bijzondere karakter van toezicht, door de WRR ook wel als ‘toezichtparadox’ aangeduid, bestaat er daarbij uit dat ‘als alles goed gaat’ toezicht wordt te vaak gezien als overlast, terwijl ‘als er dingen zijn misgegaan’ vooral het toezicht heeft gefaald.” 

Het bestuur wil in het maatschappelijke debat opkomen voor “het belang van goed, onafhankelijk gepositioneerd, transparant en adequaat toegerust toezicht en van hen die toezicht als hun beroep hebben”.

Vide zal zich “met mate” in de publieke discussie mengen. “Vide gaat niet in op individuele casus, maar wanneer er drie vergelijkbare gevallen zijn of aspecten van het toezicht in algemene zin ter discussie staan, kunnen we ons mengen in het debat.”

Bij de pleitbezorging wil Vide de nadruk leggen op vier onderwerpen:

1. Realistische verwachtingen over toezicht
2. Het belang van onafhankelijkheid
3. Kansen en dilemma’s bij data-gedreven toezicht
4. Leren van toezicht

 

Lees hier de meerjarenstrategie.

De ACM met de hamer!

 

Consultant Rob Velders is kritisch over een boete van de Autoriteit Consument & Markt voor een webwinkel. Lees hier zijn bijdrage:

Sinds 2014 zijn er nieuwe, strengere retourregels voor webwinkels. De ACM heeft recentelijk de eigenares van Kiesdejuistesportbh.nl (nu: bhsupport) een boete van maar liefst 50.000 euro opgelegd voor deels onduidelijke en deels onjuiste informatie op haar website over de retourregeling. Uit de beschikking (pdf) blijkt niet dat er sprake is van grootschalige misleiding of grootschalige schade voor consumenten. Onlangs was de hoorzitting.

Kiesdejuistesportbh.nl

Ik kende het bedrijf niet. Een kort onderzoekje op internet leert dat de meeste producten van kiesdejuistesportbh tussen de €15 en €70 euro kosten met een enkele uitschieter naar rond de €100. Het bedrijf is gevestigd in een woonhuis in een Almeerse woonwijk. Op Pinterest afficheert het zich met de mededeling dat elke dag tientallen klanten tevreden worden gesteld. De site van de Kamer van Koophandel doet vermoeden dat het een eenmanszaak betreft. Op Tros Radar en klacht.nl staan tientallen negatieve berichten over de retourservice. Niet best dus.

Is de sanctie redelijk?

De vraag is niet of het bedrijf in overtreding is. Dat is door de ACM voldoende aangetoond. Net als de ACM heb ik geen inzage in de omzet van het bedrijf, laat staan het aantal geretourneerde producten of de schade die door de onjuiste of onvolledige informatie op de site is ontstaan. Indien het bedrijf ca 30 bh’s per dag verkoopt en er 10 euro per stuk op verdient, wordt er een bruto winst geboekt van 300 euro per dag. Dat komt neer op een bruto winst van ongeveer een ton per jaar. Daar gaan natuurlijk belastingen, bedrijfskosten zoals verzekeringen, website, vervoer en dergelijke van af. Kortom, er blijft over een heel jaar netto veel minder dan de helft van over.

Indien bovenstaande klopt is een boete van € 50.000 zeer waarschijnlijk de nekslag voor het bedrijf en heeft het wellicht – daar het een zzp’er betreft – ook grote impact op de persoonlijke levenssfeer (gezin, kinderen?). En dat voor een overtreding met beperkt effect!

De vraag is waarom ACM er niet voor heeft gekozen om eerst een individuele waarschuwing uit te delen. Mogelijk zou het probleem dan snel zijn opgelost zoals mevrouw beweert. Ook had de toezichthouder, zoals in de beschikking staat beschreven, kunnen kiezen voor een last onder dwangsom. Een boete van enkele duizenden euro’s zou zonder twijfel ook voor het gewenste resultaat zorgen. De ACM legt niet uit waarom niet gekozen is voor deze varianten.

Naar mijn mening is de keuze van de ACM voor de hoogte van de huidige boete onvoldoende gemotiveerd en niet proportioneel. Ik begrijp dat de ACM stevige signalen af wil kunnen geven naar de sector en daar is niets mis mee. Maar met meer oog voor de omstandigheden en de gevolgen van de overtreding kan zowel het gewenste effect gesorteerd worden als nodeloze bezwaar- en beroepsprocedures, onnodige faillissementen en persoonlijk leed worden voorkomen. Zorgvuldigheid en redelijkheid noemen we dat. Dat zijn kenmerken van een autoriteit.

Rob Velders is zelfstandig consultant op het gebied van toezicht en handhaving
https://nl.linkedin.com/in/robvelders

Pleidooi voor Kaderwet toezicht

Er moet een “Kaderwet toezicht” komen, met algemene regels voor rijksinspecties en marktautoriteiten. In het volgende regeerakkoord horen hierover afspraken te worden gemaakt.  Dit betogen Rob Velders, Mindert Mulder, Ferdinand Mertens en Paul van Dijk in een artikel in SC Online.

De nieuwe wet moet de onafhankelijkheid van de inspecties stevig verankeren en zorgen voor een betere bescherming van rechten van burgers en bedrijven.

“Een kaderwet stimuleert tot eenduidigheid in principes en duidelijkheid over de rol, positie en werkwijze. De wet kan heldere en vooral ook dwingende kaders stellen voor de samenwerking tussen toezichthouders, over de relatie met de Tweede Kamer en zeker ook over de mate van rechtsbescherming die burgers en bedrijven genieten als toezichthouders werken aan strenge sancties en openbaarmaking daarvan.”

In Nederland bestaan kaderwetten voor zelfstandige bestuursorganen en adviescolleges, maar niet voor toezichthoudende organisaties. De wetgever moet toezichthouders “een plek in het staatsbestel geven, als een bijzondere entiteit, die niet over één kam kan worden geschoren met andere bestuursorganen.”

“Een ‘Kaderwet toezicht’ kan helpen om te voorkomen dat we telkens opnieuw dezelfde discussie voeren. Zo zijn incidenten niet te voorkomen, maar wel kunnen we eraan bijdragen dat toezichthouders op een effectieve, efficiënte en verantwoorde manier hun werk kunnen doen.”

Lees hier het gehele artikel: Opstellen kaderwet toezicht taak voor nieuw kabinet

Kabinet onderzoekt transparantie van toezichthouders

Het kabinet gaat inventariseren of toezichthouders transparant genoeg zijn in jaarplannen en werkprogramma’s. Daarbij wordt bekeken welke verbeteringen mogelijk zijn “zonder de effectiviteit van deze instanties te ondergraven”.

Dit staat in de reactie op de initiatiefnota “Lobby in daglicht: luisteren en laten zien“. Daarin pleiten de Kamerleden Bouwmeester en Oosenbrug (PvdA) onder meer voor meer openheid over de agenda’s, plannen, prioriteiten en maatregelen van toezichthouders en voor het opnemen van een lobbyparagraaf bij beleidsregels van deze organisaties.

Er komt nu een inventarisatie bij toezichthoudende en uitvoerende organisaties. Het kabinet richt zich daarbij op prioritering en consultaties.

“Goed toezicht houden is niet mogelijk zonder contacten met het veld, maar toezichthouders zijn zich zeer bewust van het feit dat zij onpartijdig moeten zijn en blijven ten opzichte van ondertoezichtstaanden. Hoe om te gaan met het veld is dan ook het kerndilemma voor toezichthouders.”

De kabinetsreactie staat hier.